“Cuộc đời đa số mọi người đều thua bởi một chữ: ĐỢI.”
Có một năm vào ngày 30 Tết, thầy Hà nói với tôi: “Tôi không nghỉ Tết bao giờ, chuẩn bị lại ra tiếp hai quyển giáo trình nữa.”
Tôi nghĩ thầy đúng là không bình thường.
Tôi và thầy Hà quen nhau đã lâu. Đúng hôm tôi chia sẻ bài viết của mình lên trang của anh ấy thì anh ấy đến Bắc Kinh và mời tôi đi ăn. Nhưng vì tôi mới mang bầu, nghén nhiều nên sụt mất năm cân, không còn sức ra khỏi nhà, đành phải từ chối. Hồi ấy tôi mới chỉ biết thầy Hà lập một tài khoản Wechat, có đến hàng triệu lượt theo dõi. Anh ấy từng viết một cuốn sách về Powerpoint, người biên tập cuốn sách ấy là bạn của tôi. Anh ấy tốt nghiệp Đại học Thanh Hoa. Tôi vẫn luôn thắc mắc sinh viên Đại học Thanh Hoa tốt nghiệp xong thuận buồn xuôi gió tìm được một công việc tốt, cứ thế dần dần lên được vị trí cao hơn, nhưng anh ấy lại lập một tài khoản Wechat bắt đầu từ con số không, anh ấy định làm gì.
Có thời gian tôi mua rất nhiều giáo trình thầy Hà xuất bản, nói chuyện với anh ấy nhiều tôi mới biết thầy Hà không đơn giản như tôi nghĩ. Anh ấy xuất thân nghèo khó, dù đỗ Đại học Thanh Hoa nhưng lúc nào cũng thấy mình yếu kém, nên đã dành nửa năm trời nghiên cứu phương pháp học tập, cuối cùng trở nên nổi tiếng trong trường đại học. Sau khi tốt nghiệp, anh ấy vào làm cho một công ty nhà nước. Được một thời gian, cảm thấy công việc không như mình mong muốn, anh ấy nghỉ việc rồi chuyển sang làm marketing tài chính. Một thời gian sau, anh ấy lại từ bỏ công việc lương mấy chục vạn để tự mình khởi nghiệp, anh ấy bắt đầu nghiên cứu về tài khoản mạng. Đây là lần lập nghiệp thứ ba của anh ấy, tôi cũng không rõ thu nhập như thế nào, nhưng anh ấy chỉ cần thuận miệng nói ra một con số cũng đủ khiến tôi “đố kỵ”.
Mấy năm sau có một buổi tối tôi hỏi anh ấy vài vấn đề, thuận miệng hỏi luôn: “Tại sao anh học cái gì cũng nhanh, cũng giỏi vậy? Dù học cái gì anh cũng có thể nhanh chóng trở thành cao thủ và biến nó thành hiện thực. Một tài khoản bình thường ba bốn tháng anh đã có thể làm tốt hơn chúng tôi làm ròng rã một hai năm trời. Anh có bí quyết gì không thể bật mí với người khác không? Tôi không phải người ngoài, anh có thể nói với tôi!
Thầy Hà trả lời: “Tôi có mục tiêu là muốn giúp mọi người cùng học tập, cùng trưởng thành, vì vậy không lúc nào tôi ngơi nghỉ, luôn cố gắng phấn đấu, nỗ lực, không ngừng nghiên cứu phương pháp, không ngừng đột phá…”
Tôi nhớ lại hôm 30 Tết anh ấy đã nói về việc anh ấy không định nghỉ ngơi dịp Tết, thì ra đó là sự thật.
Bạn có thể sẽ nghĩ rằng cứ cố gắng như vậy không tốt cho sức khỏe, cả năm không nghỉ ngơi thì không còn cảm giác sống, sống như vậy chẳng có ý nghĩa gì, không cần phải làm vậy. Nhưng nếu bạn muốn làm điều gì đó, muốn gặt hái được chút thành tựu mà vẫn chỉ tan ca là xem ti vi, đánh mạt chược mỗi khi Tết đến thì liệu có thể thành công không?
Trước kia tôi có quen biết một chị họ Tửu, từng là phó tổng giám đốc của một doanh nghiệp quốc doanh lớn, nay đã từ chức và tự mình kinh doanh sản xuất dầu mè. Em gái chị ấy từng là đồng nghiệp của tôi, biết tôi mới sinh con xong liền bảo chị gái gởi cho tôi vài lọ dầu mè. Khi chị Tửu gửi đồ, tôi mới biết chị ấy là độc giả của tôi, đã đọc Wechat của tôi từ lâu, thế là chúng tôi làm quen rồi hẹn gặp mặt.
Lần gặp đó thật sự khiến tôi rất xúc động.
Chúng tôi hẹn gặp nhau ngày 29 Tết, chị Tửu đến sớm hơn giờ hẹn nửa tiếng. Chị ấy khiêm tốn, nhã nhặn và thân thiện. Tôi rất ngạc nhiên khi một người lãnh đạo doanh nghiệp nhà nước có tiếng, 29 tuổi đã được đề bạt lên vị trí phó tổng giám đốc, luôn được tôi và đồng nghiệp gọi là “niềm tự hào của gia tộc” lại từ bỏ tất cả để về sản xuất dầu mè.
Chị nói với tôi: “Chị làm ở công ty nhà nước mười mấy năm, cũng muốn ngắm nhìn thế giới bên ngoài. Chị đã 40 tuổi rồi, ở độ tuổi này, nhiều người nghĩ chị nên an phận đợi đến ngày công thành danh toại, cả nhà ai cũng cảm thấy vinh dự vì chị. Nhưng mọi người không biết, chị có nỗi khổ và nỗi lo của riêng mình, chị đã quen với mọi việc, vậy chẳng nhẽ những ngày tháng sau này chị cứ để nó lặng lẽ trôi cho đến khi 55 tuổi nghỉ hưu sao?”
“Em cũng biết đấy, là một lãnh đạo của doanh nghiệp quốc doanh được cả nước biết đến, quyết tâm từ chức không phải dễ dàng, cả gia đình và bạn bè ai cũng bảo chị nên cân nhắc kỹ, mọi người đều nói chị chỉ nghĩ thế thôi. Chỉ có ông xã chị sau khi bị vợ thuyết phục mới đồng ý. Sau đó chị nghỉ việc, dựa vào kinh nghiệm và các mỗi quan hệ bao năm qua, lựa chọn công xưởng và nguồn nguyên vật liệu tốt nhất để tiến hành sản xuất. Chị là phó giám đốc sản xuất, chưa từng làm kinh doanh bao giờ nên phải bắt đầu học từng chút một, đi gặp từng người, học hỏi từng người, mang theo sản phẩm đến từng nhà để giới thiệu. Hơn một năm nay, chị đã quen không ít người trong giới kinh doanh, tuy họ ít tuổi hơn chị rất nhiều nhưng lại dạy chị không ít. Giờ lợi nhuận mỗi tháng không tệ, chị cảm thấy rất mãn nguyện.”
Chị cứ thao thao bất tuyệt quên cả ăn uống. Tôi nghe chị kể chuyện, nhìn biểu cảm xúc động của chị, cảm thấy chị thật tuyệt vời. Những người ánh mắt rạng ngời khi nói về ước mơ vào độ tuổi 20 rất nhiều, nhưng càng lớn tuổi, ngọn lửa nhiệt huyết trong đôi mắt ấy dần nguội lạnh. Không phải ai vào độ tuổi 40 cũng có thể lựa chọn một con đường mới cho cuộc đời mình; không phải tất cả mọi người đều có thể từ bỏ ổn định để có một khởi đầu mới trước sự phản đối của những người xung quanh chỉ vì một giấc mơ nhỏ nhoi mà người khác cho là khôi hài.
Ước mơ là gì? Tôi không biết, nhưng ước mơ rực rỡ của hầu hết mọi người khi 20 tuổi đến năm 30 tuổi đều vụt tắt chứ đừng nói đến năm 40 tuổi.
Trên đường về tôi nói với chồng: “Chị ấy thật đáng nể! Không phải ai cũng có dũng khí như vậy. Có thể làm điều mình muốn, thậm chí sẵn sàng từ bỏ những việc dễ dàng, tốt đẹp, thật khiến người ta khâm phục.”
Sau đó, chị Tửu có cảm ơn tôi vì cuộc gặp gỡ kia. Thật ra tôi cũng rất muốn cảm ơn chị, lâu lắm rồi tôi không gặp người nào nói về ước mơ của mình mà ánh mắt ngời sáng như vậy, kể cả tôi.
Lúc 20 tuổi, tôi rất thích nói về kế hoạch của bản thân, tôi luôn cảm thấy mình có nhiều suy nghĩ, nhiều ý tưởng, cái nào cũng hay, cái nào cũng tuyệt với, nếu làm được chắc chắn sẽ trở thành người thành công trong cuộc sống. Nhưng càng lớn tôi càng không muốn nói nữa, bởi tôi phát hiện ra, nói thì dễ làm mới khó. Ước mơ nếu chỉ nói, nhiều lúc cũng chỉ là lời nói mà thôi.
Năm 30 tuổi, chúng ta đều thích kể rằng mình có ý tưởng hay ho, hoặc cuộc sống nhàm chán quá muốn làm một việc gì đó, nhưng hết năm này sang năm khác mỗi ngày trôi qua đều là hình bóng của ngày hôm trước. Đến khi người khác làm được rồi mới đỏ hoe mắt tiếc nuối ngày xưa mình cũng nghĩ đến mà không làm. Đã không làm thì còn nói được gì?
“Rất nhiều người trong lòng muốn làm chuyện lớn, nhưng cuối cùng vẫn lựa chọn cuộc sống an nhàn.” Tôi đọc được câu nói này trên nhóm bạn bè của tôi, liền nghĩ ngay đến một câu nói: “Cuộc đời đa số mọi người đều thua bởi một chữ: ĐỢI.“