Tóm tắt sách Ai lấy miếng Pho mát của tôi

Giới thiệu sách:
Ai lấy miếng pho mát của tôi kể về chuột và người tý hon sống trong thế giới nhỏ bé, mỗi nhân vật có một tính cách đặc trưng, giống như một phần tính cách của con người vậy. Có bốn nhân vật xuất hiện trong câu chuyện này, đó là: Nhạy Bén, Nhanh Nhẹn, Ù Lì và Chậm Chạp.

Hai chú chuột Nhạy Bén và Nhanh Nhẹn có suy nghĩ đơn giản và nhanh nhạy trong việc tìm những miếng pho mát còn hai người tý hon là Ù Lì và Chậm Chạp luôn biết tìm những miếng bánh mà họ cho là tuyệt vời nhất. Hàng ngày cả bốn đi kiếm những miếng pho mát ưa thích, tất cả đều phát hiện ra kho pho mát khổng lồ và thưởng thức dần dần.

Rồi đến một ngày kia, khi những những miếng pho mát cuối cùng dần hết đi, hai người tý hon trở lại kho cũ và phát hiện không còn miếng nào dành cho họ. Họ nghĩ rằng pho mát của họ sẽ không bao giờ hết, ai đó đã lấy mất chúng. Ngược lại, khi nhận thấy kho pho mát vơi đi, hai chú chuột đã chuẩn bị sẵn sàng. Và lúc trong kho không còn miếng nào nữa, Nhạy Bén và Nhanh Nhẹn đã nhanh chóng lên đường đi tìm kho pho mát khác.

Bằng suy nghĩ đơn giản của mình, hai chú chuột đã sớm thay đổi con đường quen thuộc hàng ngày và tìm ra nguồn thức ăn mới. Ngược lại, hai người tý hon vẫn không tin rằng có sự thay đổi bất ngờ như vậy, họ vẫn hàng ngày quay lại kho pho mát cũ với hy vọng mọi thứ sẽ trở về như ban đầu, kho pho mát vẫn đầy như xưa.

Cứ như vậy cho đến khi cả Ù Lì và Chậm Chạp dần mất hết sức lực vì đói, tuyệt vọng lớn dần trong họ. Họ chợt nhìn sang Nhạy Bén và Nhanh Nhẹn, hai chú chuột vẫn có được những miếng pho mát mà chúng mong muốn.

Về tác giả:
Spencer Johnson chuyên viết những truyện cá nhân dành cho trẻ em. Tác giả cũng là đồng tác giả của loạt sách “One Minute Manager – Nhà quản lý một phúc”. Những cuốn sách bán chạy của Spencer Johnson đã được dịch ra 26 thứ tiếng trên thế giới.

Ý tưởng chính:
Cuốn sách “Who Moved My Cheese? An Amazing Way to Deal with Change in Your Work and in Your Life” dịch sát nghĩa là “Ai lấy miếng pho mát của tôi? Phương cách tuyệt vời nhất để đối phó với sự thay đổi trong công việc và trong cuộc sống của chúng ta”. Thông qua câu chuyện ngụ ngôn về bốn nhân vật – đại diện cho những phần đơn giản và phức tạp trong con người của chúng ta – cuốn sách đưa ra thông điệp: “Miếng pho mát – những gì chúng ta đang sở hữu – sẽ luôn thay đổi, di chuyển.

Chúng ta hãy di chuyển cùng với miếng pho mát, và tận hưởng nó”. Cuốn sách được nhiều người đọc yêu thích và đánh giá cao. Tuy vậy, cũng có ý kiến cho rằng một số công ty đã lợi dụng ý nghĩa của cuốn sách để khuyến khích nhân viên tìm công việc mới nhằm giảm áp lực nhân sự của họ.

Tóm tắt nội dung sách:
“Ai lấy miếng pho mát của tôi” kể về bốn nhân vật: hai chú chuột Sniff và Scurry, và hai người tí hon Haw và Hem. Họ có tính cách và suy nghĩ khác nhau nhưng cùng chung sống trong một mê cung. Chú chuột Sniff luôn nhanh chóng phát hiện ra những thay đổi. Chú chuột Scurry luôn phản ứng, hành động nhanh chóng trước các sự việc. Người tí hon Haw tuy chậm nhưng lại biết thích nghi đúng lúc khi nhận thấy thay đổi.

Người tí hon Hem luôn phản đối, chống lại những thay đổi vì sợ rằng điều đó có thể sẽ dẫn đến những sự việc tồi tệ hơn. Hàng ngày bốn nhân vật này tìm kiếm pho mát – đó vừa là món ăn hàng ngày, vừa là niềm vui và hạnh phúc của họ.

Thời gian đầu họ chia thành hai nhóm, một nhóm gồm hai chú chuột và nhóm còn lại là hai người tí hon, để đi tìm pho mát. Hai chú chuột Sniff và Scurry chỉ có bộ não đơn giản, nhưng lại có bản năng nhanh nhạy và chính xác. Chúng thường sử dụng phương cách thử sai đơn giản “có-hay-không?” để tìm pho mát. Chú chuột Sniff sử dụng chiếc mũi cực kỳ thính của mình để nhắm đến nơi nào có thể có miếng pho mát, còn Scurry thì chạy, lùng sục rất nhanh. Có khi chúng bị lạc hướng, va đầu vào tường.

Nhưng rồi chúng nhanh chóng tìm được đường đi mới của mình. Trong khi đó, hai người tí hon Haw và Hem dùng khả năng tư duy của mình và biết rút kinh nghiệm từ các sai lầm mà họ đã trải qua. Khi thất bại trong việc tìm pho mát, họ hay dùng bộ não và cảm xúc để suy diễn ra những chuyện rắc rối trong hành trình. Điều này làm cuộc sống của họ trong mê cung trở nên phức tạp và thách thức.

Vào một ngày đẹp trời, cả bốn nhân vật bằng cách tìm kiếm riêng của mình đều tìm thấy loại pho mát mà họ yêu thích tại kho pho mát P. Kể từ đó, ngày nào họ cũng vận đồ thể thao và chạy theo con đường riêng của mình đến kho pho mát P.

Khác với hai chú chuột Sniff và Scurry luôn chuẩn bị gọn gàng và chạy ra kho P từ sáng sớm để ăn pho mát và lùng sục, quan sát chung quanh; hai người tí hon Haw và Hem mỗi ngày lại dậy muộn hơn một chút, mặc quần áo chậm hơn một chút, và thong th ả đi bộ đến kho pho mát P.

Họ luôn nghĩ rằng những miếng pho mát sẽ luôn còn ở đó cho họ ăn hàng ngày. Thời gian sau, hai người tí hon chuyển hẳn vào kho pho mát P để ở. Họ mời bạn bè đến chơi và khoe những miếng pho mát mà họ đang tận hưởng hàng ngày.
Lúc này cuộc sống đối với Haw và Hem thật là hạnh phúc, và họ trở nên tự mãn với những gì họ đang có.

Một ngày nọ, hai chú chuột Sniff và Scurry phát hi ện không còn miếng pho mát nào trong kho P cả. Chúng rất ngạc nhiên nhưng không hề lúng túng, bởi vì chúng đã dự cảm trước điều này dựa vào việc quan sát sự sụt giảm hàng ngày của kho pho mát. Sau khi nhận ra sự thật, thay vì phân tích sâu, suy nghĩ nhiều, chúng nhanh chóng quyết định phải khẩn trương thích ứng với hoàn cảnh và bắt đầu chạy đi tìm kho pho mát mới.

Thái độ của hai người tí hon hoàn toàn ngược lại. Người tí hon Haw thì buồn bã không muốn tin vào điều trước mắt, còn người tí hon Hem thì rất lo lắng và hoảng hốt. Hem giận dữ la lớn, “Ai lấy miếng pho mát của tôi?”. Đêm hôm đó, hai người tí hon quay trở về nhà với bụng đói meo. Haw viết lên tường dòng cảm nghĩ của mình: “Miếng pho mát càng quan trọng bao nhiêu thì chúng ta càng muốn giữ chặt nó bấy nhiêu”.

Ngày hôm sau Haw và Hem quay lại kho P để xác nhận sự thật không thể chối cãi: không còn miếng pho mát nào trong kho cả. Người tí hon Hem vẫn không chấp nhận chuyện này. Hem nhất quyết tin rằng nếu ai đã đem những miếng pho mát đi thì phải trả lại cho cậu ta, vì cậu là người phát hiện ra kho pho mát P và phải được tiếp tục tận hưởng những miếng pho mát thơm ngon.

Những ngày tiếp theo Hem đã thuyệt phục Haw ở lại kho P với mình để tiếp tục tìm kiếm. Tìm hoài không ra, họ bắt đầu đục, đập vỡ các bức tường với hy vọng ai đó giấu pho mát phía trong. Ngày qua ngày, bao nhiêu tường đã bị đục lỗ, đập vỡ nhưng những miếng pho mát vẫn không chịu xuất hiện.

Trong khi đó, hai chú chuột, sau một thời gian chạy tìm kiếm cực nhọc, cuối cùng đã tìm ra kho pho mát M. Kho này có nhiều pho mát hơn bất cức nơi nào mà chúng từng biết.

Tìm hoài không ra pho mát, Haw tự hỏi bản thân tại sao mình không xông pha vào mê lộ để tìm kiếm pho mát như hai chú chuột. Hem, ngày càng giận dữ và mệt mỏi, không ủng hộ ý tưởng này của Haw.

Tuy vậy Haw vẫn nhất định rời bỏ kho P để dấn thân vào mê cung tìm kho pho mát mới. Haw viết lên tường câu sau với mong muốn Hem sẽ thay đổi suy nghĩ và cùng đi tìm nguồn pho mát mới, như cậu sắp bắt đầu: “Nếu chúng ta không thay đổi, chúng ta có thể bị đào thải.”

Vừa mới bắt đầu khởi hành, với ý chí mới, Haw cảm thấy rất hứng khởi. Nhưng sau khi đi được một thời gian mà không tìm được pho mát, Haw lại cảm thấy sợ hãi, vì đã đi khỏi nơi chốn quen thuộc, vì có thể sẽ không bao giờ kiếm được pho mát.

Sự sợ hãi này cứ lặp đi lặp lại trong hành trình. Cứ mỗi lần nản chí, sợ hãi Haw lại lên dây cót cho chính mình bằng những suy nghĩ tích cực:
– Để vượt qua sợ hãi: “Khi vượt lên nỗi sợ của chính mình, chúng ta sẽ có những cảm nhận tốt”;
– Khi tìm được kho pho mát nhưng chỉ có vài miếng: “Càng nhanh chóng quên đi pho mát cũ, thì chúng ta càng sớm tìm thấy những miếng pho mát mới”;
– Để có thêm sức mạnh trên đường tìm kiếm: “Việc tưởng tượng ra mình đang thưởng thức những miếng pho mát mới – ngay cả khi chưa tìm ra – cũng sẽ giúp ta đến đích nhanh hơn”;
– Chặn đứng nỗi sợ hãi và tăng thêm cảm hứng: “Đi vào mê cung và tìm kiếm những miếng pho mát mới thú vị hơn nhiều so với việc chỉ ngồi yên và chợ đợi trong tình tr ạng không có miếng pho mát nào”;
– Khi tìm theo phương pháp cũ mà chưa ra pho mát mới: “Cứ bám vào những suy nghĩ, phân tích cũ sẽ không thể nào tìm được pho mát mới”;
– Khi nhận ra rằng thay đổi niềm tin sẽ tạo ra những hành động tích cực: “Khi người ta nhận thấy rằng họ có thể tìm và thưởng thức những miếng pho mát mới, người ta sẽ thay đổi hành động của mình”.

Cuộc hành trình dài và cam go của Haw đã kết thúc một cách bất ngờ. Một ngày nọ, Haw vào đúng ngay kho M, nơi có rất nhiều các loại pho mát ngon. Sau khi chào hai chú chuột, cậu tháo giày ra và đeo lên cổ để có thể bắt đầu chạy vào bất kỳ lúc nào. Sau khi đã chén no nê các loại pho mát mới, cậu hô to “Cám ơn sự thay đổi”.

Cậu cũng tự phân tích những gì đã xảy ra với mình và hai chú chuột, rồi rút ra hai tổng kết: “Hãy lưu ý đến những thay đổi nhỏ để có thể chuẩn bị và thích ứng tốt hơn cho thay đổi lớn,” và “Hãy đơn giản hóa mọi sự việc để linh động và phản ứng nhanh chóng hơn. Đừng phức tạp hóa vấn đền và làm rối trí mình với những suy nghĩ sợ hãi.”

Với mong ước sẽ thay đổi được suy nghĩ của Hem và hy vọng một ngày nào đó Hem cũng sẽ tự dấn thân đi tìm kho pho mát mới. Haw đã viết những thông điệp cho Hem trên một miếng pho mát:
– THAY ĐỔI SẼ XAY RA: Những miếng pho mát luôn bị người khác lấy đi.
– DỰ ĐOÁN SỰ THAY ĐỔI: Hãy chuẩn bị để sẵn sàng khi miếng pho mát bị người khác lấy đi.
– CHUẨN BỊ CHO NHỮNG SỰ THAY ĐỔI: Hãy luôn theo dõi những miếng pho mát để biết khi nào nó không thể ăn được.
– THÍCH ỨNG NHANH CHÓNG VỚI SỰ THAY ĐỔI: Càng nhanh chóng quên đi pho mát cũ, chúng ta càng nhanh chóng tìm được pho mát mới.
– THAY ĐỔI: Hãy di chuyển cùng với những miếng pho mát.
– TẬN HƯỞNG SỰ THAY ĐỔI: Thưởng thức hành trình đi tìm và tận hưởng hương vị của miếng pho mát mới.
– SẴN SÀNG CHO NHỮNG SỰ THAY ĐỔI MỚI VÀ LUÔN THÍCH THÚ VỚI SỰ THAY ĐỔI: Những miếng pho
mát sẽ bị lấy đi bất cứ lúc nào.

Haw đang có một lượng pho mát lớn và tiếp tục ra ngoài mê cung để khám phá những khu vực mới, và tìm hiểu những gì đang xảy ra. Haw hy vọng rằng một ngày nào đó Hem sẽ hiểu được thông điệp: “Hãy di chuyển cùng với miếng pho mát, và tận hưởng nó”.

Theo: Lâm Minh Chánh